Bir Maket Greyderden Kocaman Koleksiyona

Bir greyder meraklısı ve yüzlerce maket… Gökmen Zor, çocukluğunda istediği maket greydere biraz geç sahip oluyor, fakat bir daha bırakmıyor. Şimdilerde ise dünyanın en büyük greyder koleksiyonuna sahip olduğunu iddia ediyor.

– Öncelikle sizi tanıyabilir miyiz?

İsmim Gökmen Zor, 1978 doğumluyum, Kahramanmaraşlıyım, işim dolayısıyla Kilis ilinde ikamet etmekteyim. Üniversite tahsilimi tekstil mühendisliği üzerine yaptım, şu an aynı alanda doktora eğitimine devam etmekteyim.

– İlk modelinizi siz mi almıştınız, yoksa birisi hediye mi etmişti?

Maketlerle tanışmam çocukluk yıllarıma 1985-1990 yılarına dayanıyor, o yıllarda gazetelerin vermiş olduğu karton araba ve evlerin katlanıp yapıştırılması ile ortaya çıkan maketleri kaçırmadan takip ediyordum. Daha sonra plastik demonte kitlerle tanıştım, metal iş makineleri ile tanışmam ise internet sayesinde oldu. Orada gördüğüm maketleri temin edebilmek ilk zamanlar çok zordu, bir şekilde temin ettikten sonra maket koleksiyonculuğum başlamış oldu.

– O zamanlara dair modellerle ilgili ilginç bir anınızı anlatır mısınız?

Babam greyder operatörüydü ve çocukluğumda çok istememe rağmen hiç greyder oyuncağım olmadı. Diğer iş makinelerinin oyuncakları bulunurken greyderin oyuncağını bulamamak bir nevi bende hırs oluşturdu sanırım. Üniversite yıllarımda internette greyder maketini ilk gördüğümde yaşadığım heyecan anlatılacak gibi değildi. Yıllardır aradığım şey karşımdaydı ve gerçek greyderi aratmayacak derecede bir gerçekçiliği vardı. Bu makete ne pahasına olursa olsun sahip olmalıyım diye düşünüyordum. İlk maketimi Amerikadan almıştım, kargo ile gelmesi 1 ay sürmüştü ama tabi o bir ay sizde tahmin edersiniz 1 yıl gibi geldi. Bu süreç hayatımın en heyecanlı anlarından biriydi diyebilirim.

– Koleksiyon yapma fikriniz ne zaman, nasıl oluştu? Modeller bildiğimiz kadarıyla biraz pahalı oyuncaklar olarak bilinir. Anlatır mısınız?

İlk greyderim sarı renkli Komatsu GD655 greyderdi. Tabi bendeki greyder merakı diğer markalarıda temin etmeme sebeb oldu, Caterpiller, Volvo, Case derken büyük markalardan 6-7 adet greyderim oldu, daha sonra diğer iş makinelerinden maketler aldım fakat greyder merakım beni diğer maketler yerine greyder maketlerine yönlendiriyordu. Her fırsat bulduğumda yurtdışı sitelerde araştırma yapıyordum, farklı bir greyder maketi bulma isteğine yenik düşüyordum. Kendimi durduramayacağımı anladım ve koleksiyonun devamını getirmeye karar verdim.

– Koleksiyonunuzda kaç parça var, en çok hangilerine değer veriyorsunuz?

Greyder koleksiyonum 62 parçadan oluşuyor, içlerinde son model greyderlerde var, eski klasik greyderlerde, çoğunluğu 1/50 ölçek olmasına rağmen 1/87, 1/32 gibi ölçeklerde bulunmakta. Değer verdiğim maketler konusuna gelince 2 kategorideki maketlerime daha çok değer veriyorum, birinci kategoride özel olarak yaptırdığım modifiyeli greyderler geliyor, bunlardan iki tanesi özel olarak kirletilmiş havası verilmiş Cat 24h ve Cat 140h greyderlerdir, diğeri ise Cat 24h greyderden modifiye edilerek Cat 24m ye dönüştürülen modelimdir. İkinci kategori ise, dünyada çok nadir bulunan ve açık arttırmalara katılarak çok zor ve çok pahalıya temin ettiğim Champion marka greyderim bulunmaktadır.

– Yurt dışında 850 1000 parçalık koleksiyonlar var. Özellikle Greyder koleksiyonunuzun dünyanın en büyük koleksiyonu olduğunu iddia ettiniz, böyle bir araştırmanız var mı? Neye göre söylediniz anlatır mısınız?

Aslında büyük bir iddia, neye göre söylediğime gelince, şunu söyleyebilirim. İlk greyder maketimi 2000 yılında aldım ve o tarihten bugüne kadar geçen 15 yılda dünyada ve Türkiye’de bütün maket satış sitelerini ve maket topluluk forumlarını takip altında tuttum. Gördüğüm her çeşit greyder maketini temin ettim ve şunu söylemek isterim, belli bir süredir hiçbir yerde bende olmayan greyder maketi göremez oldum, galiba dünyada sahip olmadığım greyder maketi bırakmamıştım. Yurt dışı maket sohbet forumlarında sadece greyder üzerine böyle yoğunlaşmış bir koleksiyona da denk gelmedim, o yüzden bu şekilde iddialı bir söz söyledim.

– Modellerin dünyadaki ilk örneklerini araştırdınız mı? Konu hakkında bize bilgi verebilir misiniz?

Evet, daha önce de bahsettiğim üzere, eski klasik modeller olsun, yeni maketler olsun greyder ile ilgili herşeyi temin etmeye çalıştım. Tabi ki eski üretim maketler üretim teknolojilerinden kaynaklı sebeplerden dolayı şimdiki maketlere göre daha basit, gerçekçiliği daha zayıf.

– Dünyada model piyasasının en hareketli olduğu ülke veya bölgeler nereler?

Dünyada ki model piyasasının en hareketli olduğu yerler ABD, Almanya ve İngiltere, tabi bu ülkelerin yanısıra fason üretim yapan Çin’de de büyük bir potansiyel mevcut. Maket üretici firmaları ABD veya Avrupa menşeli olsa da üretimler genelde Çin’de yaptırılıyor.

– Konuşmamızda koleksiyon merakı sonrasında ticari bir girişime de başladığınızı belirttiniz? Bu fikir nasıl oluştu ve şu an ne durumda?

Aslında buna ticari demeyelim, arkadaşlara yardımcı olmak diyelim. Şöyleki; kolleksiyonumda gereksiz gördüğüm bazı maketler oluştu zaman içerisinde ve bunları Türkiye’deki bazı sitelere ilan koyarak elimden çıkardım fakat bu süreçte ilanlarımı görenlerden çok mesaj aldım. Mesajlarda söylenenler; bana şu makinenin maketi gerekiyor, elinizde var mı veya temini konusunda yardımcı olabilir misiniz, getirtebilir misiniz tarzında sorular geldi. Malum yurtdışından alışveriş yapmak veya istenilen şeyin bulunması kolay olmuyor, bu kapsamda arkadaşlara yardımcı olmaya çalıştım ve çalışıyorum. İleri ki zamanlarda bazı üretici firmaların Türkiye bayiliklerine talip olmayı planlıyoruz. Tabi bundan 10-15 yıl öncesine bakarsak günümüzde artık Türkiye’de de bazı iş makinesi maketleri bulunur hale geldi. O zamanki şartlara göre şimdi daha iyi durumdayız ve maketçiliğin daha da ileriye gideceğini düşünüyorum.

– Satışlarınız nasıl gerçekleşiyor, model meraklıları size nasıl ulaşabilirler?

Facebook üzerinde yeni kurduğumuz maket paylaşım grubumuz bulunmakta, bütün üyelerin kendi maketlerinin resimlerini veya videolarını paylaşabilecekleri, maket takası veya alışverişi yapabilecekleri bir gruptur. Buralarda amatör de olsa birbirimize yardımcı olamaya çalışıyoruz. Grubumuzun adı “İş makinesi maketleri”.

– Model koleksiyonuna başlayacak olan yada başlamış olan kişilere tavsiyeleriniz var mı?

Koleksiyon yapacak arkadaşlara önerim şunlar olabilir:

Maketler bilindiği üzere belli ölçeklerde üretiliyor, genellikle 1/50 ve 1/87 ölçek. Çeşitliliğin daha fazla olduğu 1/50 ölçeği tercih etmelerini tavsiye ederim. Diğer taraftan bir anda birçok maket almak yerine koleksiyonculuk mantığı ile belli zaman aralıklarında azar azar maket almalarını, yavaş yavaş koleksiyonlarını oluşturmalarını tavsiye ederim, bu şekilde daha çok zevk alacaklarını düşünüyorum.